برگ بو یا غار نام گونهای از سرده برگ بو است. گیاهی خوشبو و همیشهسبز است که اصل آن از منطقه مدیترانه است و در تمام مدیترانه به عنوان عطر غذا از آن استفاده میشود. در متون قدیمیتر برای برگ بو نامهای دیگری نیز استفاده میشد مانند: غار، حبالغار، شجرالغار، دهم، دهمست، رند، عمار، و ذاقی. برگ بو به صورت درختچه و درخت یافت میشود.
معمولاً در تمام فصول سال سبز است و طول درختهای آن به ده متر هم میرسد. در بسیاری جاها برای تزیین باغها استفاده میشود، اما استفاده اصلی آن در آشپزی و به عنوان داروی گیاهی است. براساس مدارک موجود، کاشت درخت برگ بو در ایران از دوره قاجاریه آغاز شدهاست. ناصرالدین شاه نهالهای آن را از اروپا به ایران آورد و در باغ کاخ گلستان کشت نمود. مظفرالدین شاه نیز کشت این درخت را در دیگر باغهای سلطنتی توسعه داد. به عنوان نمونه، درختانی در کاخ وزارت دارایی وجود داشت و در حال حاضر شش درخت کهنسال که احتمالاً مربوط به همان دوران میباشد، در ضلع شرقی پارک شهر تهران وجود دارد. از آن به بعد کاشت این درخت در نواحی شمالی ایران، تهران و دیگر نقاط رواج یافتهاست.
خواص برگ بو برای پوست و مو:
برگ بو خواص بسیار دارد که بخشی از آن برای پوست و مو مفید است، در اینجا به چند نمونه از آنها اشاره می کنیم.
1. جوان سازی پوست صورت: برگ بو به کاهش استرس پوست کمک می کند و برای رفع چین و چروک پوست و جوان سازی پوست صورت مفید می باشد.
ماسک برگ بو برای پوست صورت:
5 برگ بو خشک را با 2 فنجان آب جوش به مدت 2 دقیقه بجوشانید تا عصاره ی آن در بیاید، حالا این جوشانده را در یک کاسه بزرگ بریزید و از آن برای بخور صورت استفاده کنید.
2. درمان شوره سر: برگ بو دارای خواص ضد باکتریایی بوده و علاوه بر این مواد شیمیایی و مواد فرار موجود در آن برای درمان شوره سر مفید می باشد.
ماسک برگ بو برای مو:
2 تا 3 عدد برگ بو را در یک کاسه آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا عصاره ی آن در بیاید و بعد از شامپو کردن مو ها برای شستشوی پوست سر و مو ها از آن استفاده کنید.
3. درمان شپش سر: برگ بو به طور موثر برای درمان شپش سر استفاده می شود، به این منظور حدود 50 گرم برگ بو خشک را در 400 میلی لیتر آب جوش بریزید و بگذارید بماند تا عصاره ی آن در بیاید، این محلول را بر روی مو ها و ریشه ی مو بمالید و بگذارید 3 تا 4 ساعت بماند، سپس با آب گرم خوب بشویید.
خواص دارویی و درمانی برگ بو برای بدن
1. جنین و زنان باردار: مقادیر بالای اسید فولیک موجود در برگ بو برای جلوگیری از نقص های عصبی جنین در دوران بارداری و همچنین جلوگیری از زایمان زودرس در زنان باردار مفید می باشد.
2. درمان بی نظمی قاعدگی و پریود: مصرف منظم برگ بو به صورت خوراکی برای درمان بی نظمی قاعدگی و پریود مفید می باشد.
3. لاغری و کاهش وزن: گفته می شود که مصرف برگ بو با افزایش چربی سوزی و همچنین افزایش متابولیسم بدن می تواند به لاغری و کاهش وزن کمک کند.
4. دیابت و قند خون: گفته می شود که برگ بو به طور مستقیم با عملکرد گیرنده انسولین مرتبط بوده و سطح قند خون را تنظیم می کند و مصرف منظم آن به طور چشمگیری احتمال ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می دهد.
موارد استفاده برگ بو برای دیابت:
به مدت 30 روز، برگ بو خشک و یا پودر برگ بو را به غذا ها اضافه کرده و استفاده کنید تا به کاهش قند خون کمک کند.
5. معده و دستگاه گوارش: ترکیبات شیمیایی و آنزیم های موجود در برگ بو برای بهبود هضم غذا، درمان تهوع و استفراغ، معده درد، سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یا حتی کاهش علائم بیماری سلیاک موثر هستند.
6. آرتروز و روماتیسم: یکی از مهم ترین مزایای برگ بو، توانایی آن در کاهش التهاب بدن می باشد. پارتنولید موجود در برگ بو خواص ضد التهابی دارد و برای پیشگیری و درمان بیماری های التهابی از جمله آتروز و روماتیسم مفید می باشد.
7. قلب: روتین موجود در برگ بو دیواره ی مویرگ های قلب را تقویت می کند و اسید کافئیک موجود در آن می تواند به کاهش کلسترول بد خون کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کاهش دهد.
8. سرطان: آنتی اکسیدان های کاتچین ها، لینانول و پتنولید موجود در برگ بو، بدن را از اثر رادیکال های آزاد محافظت کرده و خطر ابتلا به انواع سرطان و تومور سرطانی را کاهش می دهد.
9. استرس، اضطراب و افسردگی: لینانول موجود در برگ بو به کاهش سطح هورمون استرس در بدن کمک می کند، استفاده از برگ بو برای آروماتراپی می تواند به درمان استرس، اضطراب و افسردگی کمک می کند.
10. سرماخوردگی و عفونت: برگ بو دارای خواص ضد باکتریایی بوده و برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی، آنفولانزا و عفونت موثر می باشد.
موارد استفاده برگ بو برای سرماخوردگی
2تا 3 برگ بو را در یک ظرف آب بریزید و بگذارید به جوش بیاید، پس از اینکه 2 تا 3 دقیقه جوشید یک پارچه نخی را در این آب بیندازید و آن را بر روی سینه بگذارید تا به درمان برونشیت و مشکلات تنفسی ناشی از سرماخوردگی کمک کند.
برای درمان عطسه و تب بالا ناشی از سرماخوردگی 2 تا 3 برگ بو را در یک لیوان بزرگ آب جوش بیندازید و بگذارید 10 دقیقه بماند تا عصاره ی آن در بیاید، این دمنوش را تا زمانی که بهبود پیدا کنید، هر روز بنوشید.
11. عفونت و سنگ کلیه: برگ بو برای درمان طبیعی عفونت و سنگ کلیه مفید می باشد، برای این منظور 5 گرم برگ بو را در 200 میلی لیتر آب بجوشانید تا فقط 50 میلی لیتر از این آب باقی بماند، این جوشانده را روزی دو بار بنوشید تا بیماری های کلیوی شما درمان شود.
12. سفید کردن دندان ها: اگر به مدت 3 روز پودر برگ بو را مانند خمیر دندان بر روی دندان ها مسواک کنید، باعث سفید شدن دندان ها می شود.
13. خواص دمنوش برگ بو: گفته می شود که دمنوش برگ بو برای درمان فشار خون بالا، درمان مشکلات گوارشی و یبوست و همچنین درمان سردرد می شود.
طرز تهیه دمنوش برگ بو:
دمنوش اول: 3 عدد برگ بو تازه را در دو فنجان آب بیندازید و بر روی حرارت بگذارید تا به جوش آید، اجازده دهید 3 دقیقه بجوشد، سپس از روی حرارت بردارید و از صافی رد کنید. دمنوش برگ بو آماده است آن را در فنجان بریزید و با عسل شیرین کرده و بنوشید.
دمنوش دوم:3 عدد برگ بو خشک پودر شده را در یک فنجان آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه بماند تا دم بکشید، از صافی رد کنید و با مقداری عسل شیرین کرده و بنوشید.
موارد استفاده برگ بو:
برگ بو را بیشتر به صورت خشک شده استفاده می کنند، برگ بو را نباید زیر نور خورشید خشک کرد چون عطر و طعم خود را از دست می دهند و به رنگ قهوه ای در می آیند، پس از خشک کردن هم برگ ها را فقط می توان برای یک سال در یک ظرف شیشه ای در جای خشک و خنک نگهداری کرد.برگ های تازه هم می توان مورد استفاده قرار داد اما طعم آن ها بسیار تلخ است. برگ بو تازه و خشک شده و پودر برگ بو را بیشتر در آشپزی برای تهیه انواع سوپ، خورش، سس پاستا و ماکارونی و دلمه برگ بو استفاده می کنند برای طبخ اردک غاز مرغهای محلی داخل قیمه قورمه سبزی اب گوشت چلو گوشت پختن گردن و ماهیچه داخل سس مارینارا مزه دار کردن گوشت استیک رست بیف سس های کف پیتزا و گرفتن بوی زهم گوشت و مرغ و برای مزه دار کردن روغن زیتون برای آب پز کردن سیب زمینی بسیار فوق العاده می باشد. توجه داشته باشید که در آشپزی برگ بو خشک شده را به صورت درسته در غذا انداخته و سپس آن را خارج می کنند.