دانه‌های کوچک سیاه و سفید چیا از گیاهی به نام سالویا هیسپانیکا به دست می‌آیند که از خانواده‌ی نعناعیان است. دانه‌های چیا از نظر ظاهری شباهت بسیار زیادی به تخم شربتی دارند. دانه چیا در گذشته جزو خوراکی‌های مهم برای تمدن‌های مایا و آزتک بوده، چرا که می‌توانستند انرژی خوبی از مصرف آن دریافت کنند. در واقع این دانه در زبان مایاها به معنی قدرت بوده است. یکی از مفیدترین خوراکی‌های روی زمین است. این دانه‌های گیاهی مواد مغذی فراوانی دارند که برای عملکرد مغز و بدن بسیار مفید و حتی ضروری‌اند.
خواص دانه چیا:
چیا سرشار از مواد مغذی است ولی کالری کمی دارد با وجود این که دانه چیا در دوران باستان جزو رژیم غذایی برخی از قبایل مهم بوده، در دوران مدرن اهمیت آن به عنوان یک سوپرفود طبیعی به تازگی شناخته شده است.گول اندازه‌ی کوچک این دانه‌ها را نخورید، دانه چیا سرشار از مواد مغذی و مفید است. هر ۲۸ گرم این دانه (حدود دو قاشق غذاخوری) حاوی مواد مغذی زیر است. چیا سرشار از آنتی اکسیدان است. فیبر، پروتئین ، چربی ، کلسیم، منگنز، منیزیم و فسفر از خواص آن است. همچنین حاوی مقدار کمی روی (زینک)، ویتامین B3، پتاسیم، ویتامین B1 (تیامین) و ویتامین B2 است.
از دیگر خواص این دانه وجود میزان زیاد آنتی‌اکسیدان در آن است. آنتی‌اکسیدان موجود در این دانه از اکسید شدن چربی‌های موجود در دانه‌ها جلوگیری می‌کند. مهم‌تر از همه آنتی‌اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد در بدن مبارزه می‌کنند. رادیکال‌های آزاد به مولکول‌های سلول‌ها آسیب می‌رسانند و باعث بروز پیری زودرس و بیماری‌هایی مانند سرطان می‌شوند.
چیا می‌تواند ۱۰ تا ۱۲ برابر وزن خود آب جذب کند و به شکل دانه‌های ژله‌ای در معده شما بزرگ شود. طبیعتا این موضوع باعث احساس سیری می‌شود و شما دیرتر گرسنه خواهید شد و به طور خودکار کمتر غذا می‌خورید.
همچنین، فیبر باکتری‌های مفید روده را تغذیه می‌کند و این موضوع بسیار مهم است. تغذیه کردن این باکتری‌ها برای سلامت هر فرد بسیار ضروری است. این دانه یکی از بهترین منابع برای جذب پروتئین است؛ خصوصا برای کسانی که پروتئین حیوانی را خیلی کم یا اصلا مصرف نمی‌کنند.
دانه چیا هم مانند بذر کتان، سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است. در واقع این دانه حتی بیشتر از ماهی سالمون امگا ۳ دارد. ز آنجا که این دانه‌های گیاهی حاوی میزان زیادی فیبر، پروتئین و امگا ۳ هستند، ممکن است مصرف آن‌ها بتواند خطر بیماری‌های قلبی را کاهش دهد.
مواد غذایی مفید برای استخوان‌ها شامل کلسیم، فسفر، منیزیم و پروتئین می‌شود که همگی در دانه چیا موجودند. به ویژه میزان کلسیم موجود در این دانه‌ی گیاهی چشم‌گیر است و هر ۲۸ گرم آن ۱۸٪ از نیاز روزانه را تامین می‌کند. این میزان کلسیم از کلسیم موجود در اکثر محصولات لبنی بالاتر است. در نتیجه، این دانه می‌تواند یک منبع بسیار عالی جذب کلسیم برای افرادی باشد که لبنیات مصرف نمی‌کنند. مقادیر بالای پروتئین و اسید های چرب امگا ۳ موجود در چیا سید با افزایش انرژی بدن به افزایش توانایی ورزشکاران و بدنسازان کمک می کند؛ مصرف یک لیوان آب حاوی دانه های چیا چند ساعت قبل از تمرینات بدنسازی، با مصرف کربوهیدرات ها به افزایش انرژی بدن کمک می کند.
موارد مصرف دانه چیا:
دانه های چیا به صورت دانه های خیس خورده در آب برای تهیه انواع شربت و اسموتی، سالاد، ماست میوه ای و انواع سوپ و آش استفاده می شوند. پودر این دانه را می توان برای تهیه نان، کیک، پودینگ، سس سالاد و چای و دمنوش چیا استفاده کرد. دانه های چیا حاوی مقادیر بالای ویتامین های B، روی، آهن و منیزیم هستند که باعث افزایش انرژی بدن می شوند. به همین دلیل ورزشکاران بسیار طالب استفاده از این دانه هستند.
