این طلای سرخ به شش دسته تقسیم میشود :
- سوپر نگین
- نگین
- شبه نگین
- سرگل
- پوشال
- دخترپیچ
ریشه زعفران(سفیدی یا خامه)
این تقسیم بندی ها معمولا بر اساس طریقه جدا کردن کلاله از ریشه زعفران صورت میگیرد.
سوپر نگین:
این نوع زعفران علاوه بر اینکه سه شاخه کلاله از هم جدا و بدون هیچگونه ریشه(خامه) اضافی می باشد، دارای دو خصوصیت دیگر نیز می باشد:اول جنس زعفران باید درشت باشد و سرقلم های آن پهن باشد.
دوم اینکه بصورت راست وبدون خم خوردگی، خشک شده باشد و دارای فرخوردگی نباشد.
ویژگی های سوپرنگین : تیره نباشد. تکه های به هم چسبیده نداشته باشد. سه شاخه کلاله از هم کاملا جدا باشد. انتهای کلاله ها، سفید نباشد. جنس کلاله درشت باشد. بصورت راست و بدون فرخوردگی خشک شده باشد.
زعفران نگین:
زعفران نگین باید بدون هیچ دم و سفیدی باشد و سه شاخه (کلاله) از هم جدا باشد و دارای فرخوردگی نباشد. به عبارت ساده تر،اصولا به زعفرانی نگین میگویند که موقع پاک کردن آن سه کلاله زعفران از قسمت ریشه و قسمت نارنجی رنگ (بوری) کاملا جدا شود و هیچ گونه رنگی چز رنگ قرمز در ان نباشد.
ویژگیهای زعفران نگین:خوش رنگ باشد. تکه های به هم چسبیده نداشته باشد. سه شاخه کلاله از هم جدا باشد .انتهای کلاله ها سفید نباشد.دارای فرخوردگی نباشد.
زعفران شبه نگین:
این نوع زعفران باید بدون هیچ دم و سفیدی باشد. ولی ممکن است شاخه های زعفران درشت نباشد و یا اندکی نیز دارای خم خوردگی باشد.
ویژگیهای زعفران شبه نگین: خوش رنگ باشد. تکه های به هم چسبیده نداشته باشد. سه شاخه کلاله از هم جدا نیست ولی انتهای کلاله سفیدی ندارد. دارای فرخوردگی است.جنس کلاف باشد.هنگام برداشتن تکه ای از جنس، حجم زیادتری به همراه آن برداشته شود.
زعفران سرگل:
این نوع زعفران یکی از رایج ترین و پر مصرف ترین انواع زعفران است واغلب مصرف کنندگان و مشتریان این مدل از زعفران را بهتر می شناسند و برای خرید انتخاب می کنند. چون قیمت آن نسبتا ارزان است. در این نوع یا مدل از زعفرون دیگر خبری از قسمت زردی و یا ریشه زعفران نیست. و قدرت رنگ دهی در این نوع زعفران بسیار زیاد است.
ویژگی های زعفران سرگل: کلاله بدون ذره ای زردی و یا ریشه زعفران وکاملا قرمز باشد. رشته ها کاملا از هم جدا است. کلاله ها به هم چسبیده نباشد. خوش رنگ باشد.
زعفران دختر پیچ:
زعفران دسته یکی از انواع زعفران و نیز از اصلیترین نوع آن است و بهتری است اینطور بیان کنیم که این نوع زعفران نوع اورجینال زعفران است که کمترین دخالت عوامل انسانی در آن وجود دارد.و در واقع رشته کامل زعفران است.
ویژگیهای زعفران دختر پیچ:
این نوع زعفران تمامی خواص زعفران را یکجا دارد، عطر و بوی فوق العاده دارد.قیمت زعفران دخترپیچ نسبت به سایر انواع زعفران کمتر و ارزانتر است به همین دلیل به آن ارزانترین نوع زعفران می گویند.امکان تقلب در این نوع زعفران وجود ندارد.
ریشه زعفران:
ریشه زعفران یا خامه زعفران در واقع قسمت انتهایی کلاله زعفران است که با این نام خوانده می شود پس ریشه اصلی زعفران در زیر خاک قرار دارد.گل زعفران دارای شش گلبرگ بنفش رنگ و سه پرچم زرد رنگ متصل به ساقه است. با جدا کردن گلبرگ ها قسمت کلاله را میبینیم که شامل سه عدد شاخه سرخ رنگ است و به قسمت انتهایی کلاله به رنگ سفید متصل است. این قسمت سفید رنگِ مایل به زرد خامه یا ریشه زعفران نام دارد.متاسفانه بعضی از دلالان ریشه را رنگ کرده و بعنوان کلاله می فروشند که این نوع زعفران رنگدهی مناسبی نداشته و کیفیت خوبی ندارد و برای سلامتی بسیار مضر است.
خواص ریشه زعفران:
ریشه زعفران همانند کلالهی آن، دارای ویتامین های B1 ،B2 ،B6 و C، عناصر معدنی از قبیل آهن، منگنز و کلسیم است. برای پیشگیری و درمان بیماری های چشمی، دیابت، آلزایمر و بهبود حافظه که از موارد درمانی کروسین است می توان استفاده کرد. همچنین می تواند برای درمان اختلالات خلقی از جمله ۱- افسردگی، ۲- نشاط آوری و ۳- از بین بردن بوی بد دهان، ۴-شادابی پوست، ۵-تقویت قوای جنسی و ۶-بهبود عملکرد قلب و کبد مورد استفاده قرار گیرد. ریشه زعفران همچنین ۷-مقوی معده و مثانه نیز می باشد.
ریشه زعفران چه کاربردی دارد:
ریشه زعفران همان خواص زعفران را -هر چند به مقدار کمتر- دارد و میتوان در مواقعی که رنگدهی زعفران مدنظر نیست و تنها خواص درمانی زعفران مورد توجه است از آن استفاده کرد. استفاده به جای زعفران در اینگونه مواقع صرفه ی اقتصادی نیز دارد. چرا که ریشه زعفران نسبت به زعفران نگین با قیمت کمتری عرضه می شود.در تهیه غذاهایی که فقط طعم و عطر زعفران ملاک است از قبیل ته دیگ، شیرینی، سوپ، خورشت، شربت و دمنوش هایی که مواد رنگی دیگری اضافه می کنیم، می توان از ریشه زعفران استفاده کرد.علاوه بر کاربرد های درمانیِ به صرفه ی ریشه زعفران، از آن در صنایع مختلف از جمله داروسازی، شکلات سازی و آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. در ضمن یک دم نوش با ریشه زعفران بسیار مفید برای شما در زیر معرفی خواهم کرد.
دم نوش ریشه زعفران:
ریشه زعفران را به همراه یک تکه چوب دارچین و هل داخل قوری ریخته آب جوش را به آن اضافه کرده و سپس دم بگذارید. بعد از حدود بیست دقیقه یک نوشیدنی زعفرانی ممتاز نوش جان بفرمایید.