گشنیز گیاهی است علفی و یکساله ، برنگ سبز که ارتفاع آن تا 80 سانتیمتر نیز می رسد . برگهای آن به دو شکل ظاهر می شود آنهائی که در قاعده ساقه وجود دارد بشکل دندانه دار و دیگری در طول ساقه که باریک و نخی شکل می باشند . قسمت مورد استفاده گیاه ،ساقه و برگ و میوه آن است .
میوه گشنیز گرد و برنگ زرد می باشد . بوی تازه آن مطبوع نبوده و تقریبا بد بو است ولی بر اثر خشک شدن این بو از بین رفته و خوشبو می شود . حتی نام لاتین گشنیز از لغت یونانی Korio مشتق شده که به معنی بد بو است . تخم گشنیز که با نام های دانه گشنیز یا تخمه گشنیز هم شناخته می شود به عنوان یک ادویه با عطر قوی در آشپری استفاده می شود. اگر بدانید تخم گشنیز چه خواصی دارد، همیشه از آن استفاده خواهید کرد. در اینجا برای شما خواص را بازگو می کنم.
خواص تخم گشنیز:
1. درمان اگزما: تخم گشنیز دارای خواص ضد عفونی کننده است و می تواند برای درمان بیماری های پوستی از جمله اگزما و بثورات استفاده شود.
درمان گیاهی اگزما: تخم گشنیز پودر شده را با یک قاشق غذاخوری عسل و مقداری آب ترکیب کنید، خمیر به دست آمده را بر روی مناطق آسیب دیده بمالید و بگذارید 10 دقیقه بماند، سپس با آب سرد خوب بشویید.
2. درمان آکنه و جوش صورت: تخمه گشنیز دارای خواص ضد باکتری بوده و به عنوان یک درمان موثر برای آکنه و جوش صورت محسوب می شود.
ماسک صورت با تخم گشنیز:
پودر تخم گشنیز را با عسل و زردچوبه ترکیب کنید و آن را بر روی صورت بمالید، لگذارید تا خشک شود و سپس با آب سرد بشویید.
3. تقویت و افزایش رشد مو: دانه گشنیز ریشه های مو را تقویت می کنند و باعث افزایش رشد مو می شوند، همچنین با تقویت مو از ریزش مو جلوگیری می کنند. پودر دانه گشنیز را در مقداری روغن زیتون بریزید و بر روی موها و پوست سر خوب ماساژ دهید، بگذارید 30 دقیقه بماند و سپس با آب گرم و شامپو بشویید.
4. دیابت و قند خون: بذر گشنیز حاوی مقادیر بالای کویمن است که باعث تحریک ترشح انسولین شده و قند خون در افراد دیابتی را کاهش می دهد، تخم گشنیز باعث بهبود متابولیسم کربوهیدرات و هیپوگلیسمی می شود.هر شب تعدادی تخم گشنیز را در آب خیس کنید و روز بعد آب عصاره ی آن ها را بنوشید.
5. معده و دستگاه گوارش: محققان دریافتند که تخم گشنیز مانند یک داروی ضد اسپاسم عمل می کند و برای بهبود هضم غذا، درمان نفخ، درمان معده درد، سندروم روده تحریک پذیر و سلامت دستگاه گوارش مفید می باشد.اگر سو هاضمه و نفخ دارید می توانید هر روز یک عدد تخم گشنیز را بجوید و یا تخم گشنیز را یک شب در آب خیس کنید و صبح روز بعد ناشتا آب آن را بنوشید.
6. فشار خون: تخم گشنیز خاوی مقادیر بالای پتاسیم بوده و علاوه بر این به عنوان یک دیورتیک طبیعی عمل کرده و باعث کاهش فشار خون بالا می شود.
7. درمان مسمومیت غذایی: تخم گشنیز اثرات ضد میکروبی قوی به ویژه در برابر باکتری سالمونلا دارد و می تواند برای پیشگیری و درمان مسمومیت غذایی استفاده شود.
8. کلسترول خون: تخم گشنیز کلسترول بد خون LDL را کاهش می دهد و باعث افزایش کلسترول خوب خون HDL می شود.
9. کلیه و عفونت ادراری: تخم گشنیز به درمان عفونت ادراری و عفونت مثانه کمک می کند و چون خواص دیورتیک دارد برای سلامت کلیه ها مفید می باشد.
10. قاعدگی و درد پریود:تخم گشنیز با کمک به تنظیم عملکرد مناسب غدد درون ریز و هورمون هایی که دوره های قاعدگی را تنظیم می کنند به بهبود بی نظمی قاعدگی و درمان گرفتگی و درد پریود کمک می کند.6 گرم تخم گشنیز را در نیم لیتر آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه بماند تا دم بکشد، این چای گرم را با عسل ترکیب کنید و روزی سه بار مصرف کنید تا درد قادعگی را کاهش دهد.
11. سرماخوردگی و آنفلونزا:تحم گشنیز حاوی مقادیر بالایی ویتامین C است که باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و به درمان سرماخوردگی و آنفلونزا کمک می کند.
12. لاغری و کاهش وزن:تخم گشنیز حاوی مقادیر بالایی فیبر است که باعث کاهش اشتها شده و با پیشگیری از پرخوری باعث کاهش وزن و لاغری می شود، مقادیر بالای ویتامین های B موجود در تخم گشنیز سرعت چربی سوزی و متابولیسم را افزایش می دهد و باعث کاهش وزن می شود.
13. کم خونی:تخم گشنیز حاوی مقادیر بالایی آهن است که برای پیشگیری و درمان کم خونی مفید می باشد.برای درمان کم خونی هر روز یک قاشق چای خوری تخم گشنیز را در یک لیوان آب جوش بریزید و بگذارید 10 دقیقه بماند تا دم بکشد سپس این دمنوش را با عسل یا خرما بخورید.
14. کم کاری و پرکاری تیروئید:تخم گشنیز باعث تنظیم سطح هورمون تیروئید شده و برای درمان بیماری های تیروئید از جمله کم کاری و پرکاری تیروئید مفید می باشد.